Limburgse Literatuur

Literatuur in Limburg, waar spreken we over? Wat rekenen we tot de Limburgse literatuur? Alle literaire werken van in Limburg geboren auteurs? Ook als die al spoedig na de geboorte uit Limburg vertrokken zijn? Of, wat ruimer, alle literaire werken die in Limburg geschreven zijn? Ook als daarin geen Limburgs element is aan te wijzen? Behoort het werk van niet-Limburgse auteurs die voor korte of langere tijd verbleven, tot de Limburgse letteren? Ook het werk van niet-Limburgse auteurs, waarin Limburg thema en/of locatie is? En literatuur van Limburg waar niets 'Limburgs' aan is?

Bovenstaande vragen, gesteld in het boek "Geschiedenis van de literatuur in Limburg", zijn moeilijk te beantwoorden. Daarom kiezen we op deze pagina voor een zo breed mogelijke benadering van de literatuur in Limburg:

  • Alle auteurs die geboren en getogen zijn in Nederlands Limburg;
  • auteurs die zich gevestigd hebben in de provincie Nederlands Limburg;
  • 'Limburgs' gekleurde boeken (taal, locaties, personages, thema's etc.)
  • Boeken geschreven in het Limburgs dialect.

Leestips

Dossiers Limburgse Literatuur

Wipneus & Pim!

Maandag 21 November 2016
aantal reacties: 0
(aantal stemmen 1)


Wie kent ze niet? De verhalen over de avonturen over de twee dappere kaboutertjes en hun koning Goedhart, in Toverland en de Spookbergen? Sommige Maastrichtenaren zijn zelfs een beetje trots op het feit dat de schrijver, Bruno van der Made, ‘een van hun’ was. Van de serie Wipneus en Pim zijn 37 deeltjes uitgebracht. Bruno van der Made schreef de eerste zes boekjes. Hij was lid van de congregatie van de Broeders van de Onbevlekte Ontvangenis van Maria (officieel Congregatio Fratrum Immaculatae Conceptionis Beatae Mariae Virginis) in het stadsdeel Wijck in Maastricht en gaf les op de basisschool in Wyck,
waar hij in de klas deze zelf verzonnen verhalen vertelde. Later schreef hij ze op, onder het pseudoniem: Bruno van der Wyckmade. 

Na zijn overplaatsing naar Amsterdam nam broeder Jozefus Haenen - hoofd van de school in de wijk Mariaberg - het schrijven van de boekjes over. Deze Jozefus was overigens ook een van de schrijvers van Puk en Muk, nog zo’n kinderboek uit lang vervlogen tijden. Uiteindelijk hebben er vijf broeders aan de populaire kinderboeken geschreven. Elk onder een ietwat verschillend pseudoniem waarbij de tweede letter de naam van de auteur vertegenwoordigde:

  • B. van Wijckmade - Broeder Bruno, Bruno van der Made (6 boekjes)
  • B.J. van Wijckmade - Broeder Jozefus, Sjef Haenen (8 boekjes)
  • B.W. van Wijckmade - Broeder Wichard, Willie van der Looij (3 boekjes)
  • B.A. van Wijckmade - Broeder Alfried (Anton?), Hein Fest (3 boekjes)
  • B.G. van Wijckmade - Broeder Gregorio, Ed Pieters (17 boekjes)

Het pseudoniem 'A.B. van Wijckmade' staat voor Alle Broeders en is een alternatief pseudoniem voor Broeder Gregorio.

De opbrengst van de boekjes ging naar de missie. Herman Ramaekers en Joop Walenkamp waren de illustratoren.

Rellen rond onschuldige kabouters – besmet jeugdsentiment

Inmiddels zijn Wipneus en Pim een beetje besmet jeugdsentiment geworden. Een van de laatste schrijvers, broeder Gregorio, is door de commissie Deetman in 2011 beschuldigd van pedofilie. Eerder nog werden boekjes uit de handel genomen en herschreven* omdat o.a. studenten en docenten van een pedagogische academie hadden geklaagd over het racisme in de boekjes. De stoute kaboutertjes waren meestal donker: ‘Ze waren pikzwart en hadden kleine, gemene oogjes.’ Hoe jammer, dat de leukste kinderboeken, zoals Pipi Langkous, Kuifje en ook Wipneus en Pim, opeens racistisch blijken te zijn…

* In 1984 zijn er twee boekjes met als auteur H.B. van Wijckmade verschenen. Deze letters staan voor ‘Herschreven Bruno’. Het zijn echter geen nieuwe Wipneus en Pims, maar bewerkingen van het eerste en vijfde boekje. Die vermeende rassendiscriminatie ging er toen uit.

Literatuur

Websites

Informatie over B.A. van Wijckmade (pseud. van de Maastrichtse pater Bruno van der Made) en zijn Wipneus en Pimboekjes is te vinden op de volgende websites: 

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit artikel.


Schrijf een reactie

U bent niet ingelogd. U moet geregistreerd zijn om te kunnen reageren op dit artikel.


De afdeling Limburgse literatuur van de DBNL (Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren) bevat digitaliseringen van publicaties uit de gehele Limburgse letterengeschiedenis, van de Middeleeuwen tot heden. Er is gekozen voor een breed scala aan genres: naast poëzie en literair proza treft u uitgaven aan van bijvoorbeeld jeugdboeken, operette- en liedteksten, conferences en (auto)biografieën. Een aantal van deze werken zijn in Limburgs dialect geschreven. Daarnaast zijn filosofisch en journalistiek getinte verhandelingen opgenomen, en studies over de Limburgse taal en cultuur.

Auteurs

Titels

Ebooks

Limburgse boeken tweets

Er zijn geen recente tweets.

Limburg herbergt vele schrijvers, lezers, literaire cafés, leeskringen, schrijfdocenten, organisatoren van literaire activiteiten enzovoorts. Het Huis voor de Kunsten Limburg wil dit literaire netwerk versterken, promoten en ondersteunen. Bijvoorbeeld met informatie en advies. Ook organiseert het Huis – vaak samen met partners uit het culturele veld – diverse projecten om de literatuur en het schrijven in Limburg meer onder de aandacht te brengen.

Op hun website bieden zij informatie over literatuur en literaire activiteiten in en uit Limburg.

Huis voor de Kunsten

Catalogus Maastricht

Mijn Menu

Regel je bibliotheekzaken mobiel

Met 'Bibliotheek Wise app' hebben leden van Centre Céramique altijd en overal toegang tot hun bibliotheek.

Downloaden en meer informatie

Literatuuragenda Limburg

Lespakket HAVO/VWO

Speciaal voor de bovenbouw HAVO/VWO hebben de docenten Nederlands Peter Winkels en Quirien van Haelen een lespakket rondom het DBNL Limburg-portaal ontwikkeld. Dit bestaat uit drie lessen die leerlingen hieronder direct kunnen doen (in Flash).

Les 1: De Limburgse letteren

of download als Word

Les 2: Bij ons in de PC!

of download als Word

Les 3: Zing een lied

of download als Word